معرفی چند گیاه دارویی بهبودگر در بیماری ام اس

گیاهان دارویی موثر در بیماری ام اس

گیاه غافث

در حال حاضر از این گیاه جهت درمان طیف وسیعی از بیماری ها استفاده می‌ گردد اما باید به این نکته توجه شود که دارای گونه ‌های مختلفی بوده که هر کدام دارای خواص درمانی مستقلی هستند. مطالعات و تحقیقات اخیر در مورد گیاه غافث منجر به کشف خواص ضد ویروسی، آنتی ‌اکسیدانی، خواص ضد التهابی و افزایش سوخت و ساز بدن شده است. امروزه تحقیقات بشر در مورد این گیاه معطوف خواص درمانی مرتبط با بیماری MS شده است‌. هر چند که تحقیقات عملی بر روی انسان ها امکان پذیر نبوده است اما نتایج کنونی تحقیقات انجام شده، گویای کاهش علائم و نشانه های MS در افراد مبتلا به این بیماری است.

مقدار و دستور مصرف:3-6 گرم از گیاه را همراه با مقداری آب جوشانده مصرف گردد. همچنین می‌توان از فرآورده های معادل این گیاه استفاده کرد.

احتیاط دارویی: در صورت مصرف مقادیر زیاد این گیاه به علت وجود ترکیبات تانن دار، باعث اختلالات گوارشی و یبوست می‌گردد. مقادیر بالای استعمال این گیاه دارای تداخل مصرف با داروهای بالا یا پایین آورنده فشار خون و داروهای ضد انعقاد خون است. در دوران بارداری و شیردهی در مقادیر زیاد مصرف نشود.

بوزیدان

این گیاه دارویی به نام های مختلفی شناخته می‌‌شود که از جمله رایج ‌ترین این نام ها می‌ توان به جینسینگ هندی و آسانا اشاره کرد. نوع خاصی از گیاه توت می‌‌باشد. از ریشه و عصاره آن جهت درمان درد های مزمن، رفع خستگی و التهاب‌، فرو نشاندن استرس و اضطراب استفاده می‌‌شود. تحقیقات اخیر در مورد این گیاه پیرامون درمان بیماران عصبی و کاهش علائم بیماری MS نتایج بسیار امیدوار کننده ‌ای به همراه داشته است. مهم ترین اثری را که برای آن برشمرده ‌اند خاصیت ضد فراموشی این گیاه است.

طبع بوزیدان گرم و خشک است و باید حتماً زیر نظر پزشک مصرف شود. در ایران به اشتباه به ریشه گیاه پنیرباد که در منطقه سیستان و بلوچستان می‌‌روید و از آن به عنوان مایه پنیر استفاده می‌‌کنند بوزیدان می‌‌گویند در حالی که بوزیدان و پنیرباد دو گیاه کاملاً متفاوت و مستقل از یکدیگر می‌‌باشند.

مقدار و دستور مصرف: 5 گرم از ریشه خشک شده این گیاه را در یک لیوان آب جوشانده و همراه کمی عسل میل شود. داروهای فرآوری شده از این گیاه در بازار موجود می‌‌باشد که توصیه می‌‌شود جهت مصرف از‌ آنها استفاده گردد.

احتیاط دارویی: مصرف مداوم و زیاد ریشه این گیاه برای فعالیت بیضه ‌ها مضر است. مصرف این گیاه در دوران بارداری و شیر دهی توصیه نمی‌ گردد.

ریشه و برگ گیاه قاصدک

در طب کره ای از قاصدک برای افزایش انرژی و حفظ سلامت عمومی بدن استفاده می‌‌کنند و این در حالی است که طب غربی، همچنین طب غربی از آن برای درمان اختلالات گوارشی و بیماری های پوستی استفاده می‌ کنند. این گیاه به ‌طور وحشی در چمنزار‌ها، مزارع یونجه، اراضی مرطوب کنار نهرها مراتع و زمین ‌های بایر در نواحی معتدل می‌‌روید. گیاه قاصدک گیاهی است بی‌ بو، خیلی کوچک و کوتاه ‌تر از 40 سانتی ‌متر که شیرابه یا مایع سفیدی ترشح می‌‌نماید. گاهی از گیاه قاصدک به عنوان علف هرز مزارع، چمنزارها و دشت‌ های اطراف شهرها یاد می‌‌شود.

ولی این شاید به معنی عدم‌ آگاهی بشر از خواص مهم آن باشد. گیاه قاصدک، یک غذای مغذی است. در بهار برگ‌ های جوان آن را مانند سبزی چیده و استفاده می‌ کنند چون برگ‌ ها تلخ است باید با ترشی آب ‌لیمو و یا سرکه در سالاد مصرف شود. برگ ‌های این گیاه حاوی مقادیر قابل توجهی از ویتامین‌ های A, C, D و گروه B، همچنین آهن، منیزیم، روی، پتاسیم، منگنز، مس، کولین، کلسیم، بور و سیلیکون است. ریشه این گیاه را در اواخر زمستان یا اوایل بهار از خاک بیرون آورده و خشک کرده، مصرف می‌‌نمایند. ریشه گیاه حاوی اینولین و اسانس روغنی فرار و اسید های چرب (میریستیک اسید)، کاروتنوئیدها، ویتامین A، موسیلاژ و پکتین است. در سراسر دنیا قاصدک برای درمان انواعی از بیماری ‌های کبدی و کیسه صفرا استفاده می‌‌شده است. از دیگر موارد مصرف سنتی ریشه و برگ گیاه، درمان بیماری ‌های پستان، احتباس مایعات، اختلالات گوارشی، درد مفاصل، تب و بیماری ‌های پوستی را می‌‌توان نام برد.

امروزه به دلیل محتوی بالای مواد مغذی، ‌برگ‌ های گیاه به طور گسترده ‌ای به عنوان مکمل غذایی برای خانم ‌های باردار توصیه می‌‌شود. تحقیقات و آزمایشات اخیر بر روی این گیاه نشان داده ‌اند که گیاه می‌ تواند خستگی و ضعف بدنی را کاهش دهد و موجب بالا بردن سطح سیستم ایمنی بدن شود. این تحقیقات همچنین منجر به کشف خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی این گیاه شده است. قاصدک توانسته امروزه نظر متخصصین را در مورد کشف داروهایی جهت درمان و کاهش علائم بیماری MS را به خود جلب کند که دلیل آن را طیف وسیعی از مواد موثر گیاهی موجود در آن دانسته اند.

مقدار و دستور مصرف: ریشه‏ های گیاه قاصدک می‌‏توانند به عنوان قهوه بدون کافئین مورد استفاده قرار گیرند. برای این‏ کار باید‌ آنها را خشک کنید، سپس‌ آنها را آسیاب کرده و مثل قهوه از آن استفاده کنید. 2 تا 8 گرم از ریشه خشک ‌شده گیاه را سه بار در روز برای مدت 3 روز متوالی می‌توان استفاده و پس از آن یک هفته وقفه در مصرف این گیاه انداخته و مجداداً مصرف گردد. همچنین برگ ‌های این گیاه را می‌‌توان در سالاد و یا به صورت پخته شده استفاده کرد.

احتیاط دارویی: ریشه و برگ ‌های قاصدک کاملا بی ‌خطر بوده، بدون هیچ‌ گونه اثرات جانبی یا خطرهای احتمالی به ‌جز واکنش‌ های آلرژیک که به ندرت بروز می‌‌کنند. به هر حال با توجه به اثر ریشه قاصدک بر ترشح صفرا، کمیسیون مصرف دارو آلمان مصرف این گیاه دارویی توسط کسانی که به انسداد مجاری صفراوی یا دیگر بیماری‌ های خطرناک کیسه صفرا مبتلا هستند را ممنوع کرده است و کسانی که سنگ کیسه صفرا دارند،‌ فقط تحت نظر پزشک می‌‌توانند از این گیاه استفاده کنند.

ریشه قاصدک می‌‌تواند باعث افزایش ترشح اسید و از این طریق تشدید درد ناشی از زخم گوارشی شود. افراد با آلرژی شناخته شده به گیاهان خانواده کاسنی، مانند بابونه و بومادران باید این گیاه را با احتیاط مصرف کنند. تداخل دارویی شناخته شده ‌ای با قاصدک وجود ندارد. اما بر اساس ‌آنچه ما درباره اثرات ریشه گیاه می‌‌دانیم ممکن است وقتی همراه با داروهای دیورتیک، انسولین یا داروهای خوراکی پایین ‌آورنده قند خون استفاده شود، تا حدی خطرناک باشد.

به علاوه در کسانی‌ که داروی لیتیوم می‌‌گیرند، باید دیورتیک ‌های گیاهی مانند برگ قاصدک را فقط زیر نظر پزشک مصرف کنند، زیرا با مصرف این دارو دهیدراتاسیون احتمالی، ممکن است خطرناک باشد. بی ‌خطری گیاه در بچه‌ های کم‌ سن و سال، خانم‌ های حامله یا شیرده و کسانی‌ که بیماری‌ شدید کبدی یا کلیوی دارند ثابت نشده است.

بابونه

بابونه گیاهی است که قرن ها از آن به صورت استعمال خارجی و خوراکی جهت درمان بیماری های پوستی، بی‌ خوابی و اضطراب، ناراحتی های معده، اسهال و... استفاده می‌‌شود. گیاه بابونه به عنوان یک گیاه آنتی ‌اکسیدان و ضد ‌باکتری مطرح است. همچنین توانایی این گیاه در کند کردن رشد تومورهای سرطانی نیز در حال تحقیق و بررسی است. در سال های اخیر تحقیقات زیادی در مورد اثرات دارویی این گیاه برای درمان و کاهش علائم بیماری MS صورت گرفته است و نتایج امیدوار کننده ‌ای نیز به همراه داشته است اما به هر حال باید پذیرفت از آنجا که انجام آزمایشات بالینی بر روی انسان ها امکان پذیر نمی‌‌باشد روند این تحقیقات و آزمایشات زمان بر است.

مقدار و دستور مصرف: دم کرده این گیاه، 2 تا 3 بار در هفته میل گردد.

احتیاط دارویی: از مصرف مداوم و زیاد دم ‌کرده این گیاه پرهیز شود. قبل از مصرف حتماً با پزشک معالج مشورت گردد. مصرف این گیاه دارویی در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌ گردد