نخبه ی موفق، تولید محصولات گیاهی

دکتر فاطمه حسن زاده اول مدیر عامل شرکت کیمیافرآور بوعلی

دانشور قله ی تلاش

خانم فاطمه حسن زاده اول دکتری گیاهان دارویی از دانشگاه فردوسی مشهد، مدرس دانشگاه پیام نور، مربی آموزشی گیاهان دارویی سازمان فنی و حرفه ای و مدیر عامل شرکت کیمیا فرآور بوعلی) مستقر در مرکز رشد فرآورده های دارویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد (در زمینه تولید داروهای گیاهی فعالیت می‌کند. او توانسته با داشتن چندین مقاله علمی- پژوهشی، کنفرانس های بین المللی، طرح- های تحقیقاتی، پروانه ساخت از سازمان غذا و دارو، ثبت اختراع، برند تجاری، طرح فناورانه و پژوهشگر برتر در دو سال متوالی بر فراز قله ی تلاش و همت خود به ایستد و حالا با تأسیس شرکت دانش بنیان موفق به طراحی و ساخت داروهای گیاهی شده است. ایشان معتقد است که بعد از لطف خداوند، درمان بیماری های افراد انگیزه تولید این داروها را در او ایجاد کرده و تلاش و کوشش هایش او را به اوج موفقیت رسانده است.

درخشش در مسیر علم

ایشان در راستای تولید ملی، موفق به ساخت و تولید سه کپسول گیاهی پیپرجین، لیکوری کپ و لیورفول 120 شد. او اظهار کرد که کپسول گیاهی پیپرجین(شکل 1) از عصاره خشک میوه فلفل سیاه -میوه دارفلفل و ریزوم زنجبیل ساخته شده است. زیرا مصرف گسترده فلفل سیاه، دارفلفل و زنجبیل در فرهنگ غذایی و دارویی بسیاری از ملت ها سبب شده تا مطالعات فارماکولوژیک متعددی بر روی‌ آنها صورت گیرد. فلفل سیاه با تحرک جوانه های چشایی در دهان به صورت رفلکسی سبب افزایش جریان هضم گوارشی می‌شود. زنجبیل سبب کاهش قند خون و تنظیم فشارخون شده، تأثیر مثبت بر قلب و عروق داشته، سبب مهار پروستاگالاندین ها و تجمع پالکتی، کاهش چربی خون، تحرک دفع صفرا و کاهش ترشح اسید معده گردیده است. حتی ضد انگل نیز است. ترکیب گیاهی فلفل سیاه، دارفلفل و زنجبیل به هضم غذا در دستگاه گوارش فوقانی کمک کرده و سبب تحریک حرکات پرستالیک، ترشح بزاق و جریان هضم معدی می‌گردد.

این ترکیب گیاهی با ترشح آنزیم های گوارشی به خصوص لیپاز سبب بهبود عملکرد دستگاه گوارش، در زمان هایی که هضم به کندی صورت می‌گیرد و هنگام صرف وعده غذایی سنگین، سیستم گوارشی را تحریک می‌کند. لازم به ذکر است که این فرآورده سبب آزاد سازی انرژی، کمک به جذب سایر مواد مغذی، ضد نفخ و همچنین برطرف کننده ناراحتی های گوارشی است. شکل 3- کپسول گیاهی پیپرجین همچنین وی افزود: کپسول گیاهی لیکوری کپ (شکل 2) از عصاره ی خشک ریشه شیرین بیان ساخته شده است. عصاره ی شیرین بیان در پیشگیری و درمان بیماری های گوارشی به خصوص زخم معده، نفخ شکم و یبوست اثرات مفید داشته و فلاونوئیدهای آن فعالیت ضد هلیکوباکترپیلوری دارند. کپسول لیکوری کپ در درمان گلودرد، سرفه و سرماخوردگی نیز مؤثر است. کربنوکسولون ترشح موکوس معده را تحریک می‌کند. با همین مکانیسم، عصاره ی ریشه شیرین بیان ممکن است قادر به تحرک ترشحات مخلوط تراشه شده و سبب اثرات تسکین دهندگی و خلط آوری گردد. کپسول لیکوری کپ به عملکرد طبیعی سیستم غدد درون ریز به ویژه فعالیت غدد فوق کلیوی برای تولید سطح طبیعی هورمون های مقابله با استرس کمک می‌کند. اثر عصاره ی ریشه شیرین بیان بر پروفایل لیپیدی سرم و آنزیم های کبدی نشان داد که فعالیت ضد چربی و قند خون در دوزهای پائین عصاره ی شیرین بیان وجود دارد.

ایشان ادامه داد که کپسول گیاهی لیورفول 120( شکل 3) نیز از عصاره های دانه خارمریم - ریشه قاصدک و شیساندرا میوه- دانه اسفرزه ساخته شده است. خارمریم حاوی سیلیمارین است و در درمان هپاتیت مؤثر است. در هپاتیت حاد ویروسی، تجویز سیلیمارین سبب کوتاه شدن طول دوره درمان و کاهش بیلی روبین، AST و ALT می‌شود. تأثیر عصاره قاصدک در بیماران مبتلا به هپاتیت B مزمن مورد بررسی قرار گرفت و نشان داد که در بیماران تحت درمان، آنزیم های کبدی به طور قابل توجهی به سطح طبیعی برگشتند. عصاره شیساندرا سبب جلوگیری از افزایش سطح سرمی AST و ALT در آسیب حاد کبدی، کاهش میزان تشکیل مالون دی آلدهید (MDA) در کبد، افزایش فعالیت سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز(PX-GSH) در کبد می‌گردد. عصاره اسفرزه نیز می‌تواند اثر محافظت کبدی را ایجاد کرده، اختلالات آنزیم های کبدی و پروفایل چربی را در بیماران مبتلا به کبد چرب غیر الکلی درمان کند.

به عنوان صاحب نظر از دغدغه هایش می‌گوید

ایشان بیان کرد که ورود در حوزه فرآوری گیاهان دارویی (از تولید تا بسته بندی انواع گیاهان دارویی، فرآوری، تحقیقات، داروسازی گیاهی و در نهایت تولید یک فرآورده دارویی) علاوه بر تلاش و پیگیری مداوم نیازمند سرمایه گذاری لازم به منظور تأسیس یک کسب و کار نوپا است. همچنین ادامه داد که فارغ از بحث کشف یک دستاورد متاسفانه مشکلات بسیار در مسیر تولید داروهای گیاهی وجود دارد به طوری که اگر ضوابط اداری زمان بر و پر هزینه را نادیده بگیریم، این روند طولانی و مشکل، موجب نا امیدی افراد کارآفرین می‌گردد. این در حالی است که هزینه های اولیه سبب پیروزی رقبای خارجی در مراحل تولید می‌گردد.

سخن آخر

او در پایان تصریح کرد که متاسفانه شمار افراد مبتلا به سوء هاضمه، مشکلات گوارشی، زخم معده و کبد چرب بسیار زیاد بوده و در صورتی که بیماران بخواهند جهت درمان خود از داروهای شیمیایی استفاده کنند عوارض مصرف این داروها، باعث نگرانی‌ آنها خواهد بود. با توجه به اینکه این داروهای گیاهی با صالح دید پزشک می‌تواند جایگزین یا مکمل داروهای شیمیایی باشد و در صورت توزیع وسیع این محصول افراد بسیاری می‌توانند در شاخه های مختلف از جمله تولید، بازاریابی و فروش داروهای گیاهی مشغول به کار شوند. امید است که با همکاری سایر سازمان ها و مراکز گیاهان دارویی بتوانیم این شرایط را ایجاد نمائیم.